Hepimizin sıcaklardan bunaldığı yaz aylarında havanın fiziksel etkilerinin yanı sıra psikolojik etkileri de göze çarpmaktadır. ABD’de yapılan araştırmalarda aşırı sıcaklar sebebiyle kişilerin duygu ve davranışlarında değişiklikler görüldüğü ve öfke, gerginlik, saldırganlık, rahatsızlık ve yorgunluğu tetiklenebileceği belirtilmiştir. Aşırı sıcaklığın ruh sağlığında yarattığı etkiler sebebiyle ABD’de acile yapılan başvurularda %8 bir artış görülmüştür.

 Sıcaklıktaki artış, ruh hali üzerinde etkili olan serotonini etkileyerek neşe ve mutluluk düzeylerinin azalmasına, yorgunluk ve stres düzeylerinin artmasına yol açıyor.  Uzmanlar aşırı sıcakların insanları hem fiziksel hem zihinsel etkilemesinin yanı sıra ruh sağlığı sorunları olan kişiler için de ekstra bir risk faktörü olduğunu ifade ediyorlar. Aşırı sıcaklardan en çok alkol bağımlılığı, stres, öfke ya da kaygı problemleri olan kişilerin etkilendiğini belirtiyorlar. Ayrıca tüm ruhsal hastalık oranlarının sıcaklıklarla birlikte arttığı; sıcak havanın daha fazla endişe ve yorgunluğa yol açtığından depresyon nöbetlerini de şiddetlendirebilecek bir unsur olduğu görülüyor.  Ayrıca bunaltıcı sıcaklar uyku problemlerine, kişinin gündelik işlere yönelik veriminin düşmesine ve dikkat sorunları yaşamasına yol açıyor.

 Uyku problemleri kişinin yaşam kalitesini ciddi oranda düşürüyor. Kişi gündelik yaşamında uykusuzluğun etkisi ile daha sabırsız ve isteksiz oluyor.  Gün içerisinde sabırsız, isteksiz ve yorgun olmak kişilerin sosyal ilişkilerini de olumsuz etkiliyor. Ayrıca aşırı sıcaklar kişilerde çarpıntı, nefes darlığı, bayılacak gibi olma hissi, bunalma gibi fiziksel etkilerle de kendini gösteriyor. Özellikle panik bozukluğa sahip bireyler sıcak havaya maruz kaldıklarında bu durumu yanlış yorumlayıp olumsuz etkilenebilmektedirler.

Yaz aylarında fiziksel sağlığa dikkat etmek, aşırı sıcağa maruz kalmaktan kaçınmak, uyku düzenini korumaya çalışmak ve bol sıvı tüketmek önemlidir. Evde, iş yerinde, ya da sosyal ortamlarda daha ılımlı ve empatik bir şekilde ilişkileri yürütmeye çalışmak psikolojik sağlık açısından iyi olacaktır. Sıcakların etkisi ile yaşanan psikolojik etkilerle baş edilemeyen durumlarda uzman desteği alınması faydalı olacaktır.

Psikolog/Aile Danışmanı Nida SEKİZKARDEŞ